Hagnaður LV. 6 miljarðar það sem af er ári

Frá stofnun hefur  Landsvirkjun  verið hvati framfara í íslensku efnahagslífi. Frá árinu 1995 hefur verið einstakt uppbyggingartímabil hjá Landsvirkjun. Fyrirtækið hefur staðið nánast óslitið að fjárfestingum og raforkuvinnsla þess þrefaldast. Fyrirtækinu hefur tekist að fjármagna uppbygginguna með fé frá rekstri og miklum lántökum á hagstæðum kjörum. Engir fjármunir hafa komið frá eigendum sem bera hins vegar óbeina ábyrgð á skuldunum.

Landsvirkjun gerði í ársbyrjun 2008 Bandaríkjadal að starfrækslumynt fyrirtækisins á grundvelli alþjóðlegra reikningsskilastaðla (IFRS), enda eru um 70% tekna hennar í þeirri mynt ásamt stórum hluta skuldanna. Landsvirkjun hefur fyrir vikið sloppið við hin gríðarlegu gengisáhrif sem íslensk fyrirtæki hafa almennt orðið fyrir við fall krónunnar. Innlendar tekjur og rekstrarkostnaður Landsvirkjunar eru í jafnvægi og gengisáhætta Landsvirkjunar vegna krónunnar er því óveruleg.

Mönnum er tíðrætt um lánshæfismat LV, en flestir hljóta að átta sig á því að bein tengsl eru á milli lánshæfismats íslenska ríkisins og LV. Fjárfestingar Landsvirkjunar í virkjunum eru langtíma fjárfestingar og að taka út einstök ár eða tímabil í rekstrarafkomu, sýnir hvorki né sannar eitt né neitt. 

"Landsvirkjun hefur óhjákvæmilega orðið fyrir áhrifum alþjóðlegu efnahagskreppunnar og erfiðleikanna í íslensku fjármálalífi. Staða fyrirtækisins er engu að síður trygg. Landsvirkjun er stærsti raforkuframleiðandi landsins með trausta viðskiptavini. Þá býr Landsvirkjun ekki lengur við byggingaráhættuna sem Kárahnjúkavirkjun hafði í för með sér. Virkjunin er fullgerð og reynist jafnvel betur í rekstri en til stóð.

Þessa dagana kreppir að og atvinnustarfsemi dregst saman í heiminum. Geta fyrirtækja til fjárfestinga er lítil enda lánamarkaðir lokaðir og margvísleg starfsemi er víða slegin af. Það er athyglisvert að álverin á Íslandi halda áfram vinnslu af fullum krafti enda þótt eigendur þeirra dragi saman seglin vítt og breytt um heiminn og segi upp þúsundum starfsmanna. Þetta er vegna kaupskyldu álveranna á raforkunni hérlendis samkvæmt þeim langtímasamningum sem Landsvirkjun og fleiri hafa gert við þau.

Heildarkostnaður við Kárahnjúkavirkjun fer um 7% fram úr framreiknaðri upphaflegri áætlun. (Ekki 40%, eins og andstæðingar framkvæmdanna halda fram. innsk GThG)  Þetta skýrist af því að viðbótarkostnaður umfram verksamningsupphæðir varð töluverður vegna verri jarðfræðilegra aðstæðna á stíflustæði Kárahnjúkastíflu og á hluta aðrennslisganga. Einnig voru gerðar ýmsar breytingar á hönnun mannvirkja meðan á framkvæmdum stóð.

Framkvæmdirnar hófust með samþykki yfir gnæfandi meirihluta Alþingis, með samhljóða samþykki viðkomandi sveitarstjórna og skoðanakannanir sýndu að meirihluti þjóðarinnar var þeim fylgjandi. Þeir sem andvígir voru framkvæmdunum voru hins vegar mjög áberandi í umræðunni allan verktímann.

Auk umhverfisþátta var mikið fjallað um aðbúnað og laun erlendra starfsmanna, arðsemi, jarðfræðilegar aðstæður og rannsóknir, sprungur, hugsanlegan leka, áhrif á jarðskorpuna og jafnvel velt vöngum yfir því hvort fylling lónsins gæti komið af stað eldgosi. Sumarið 2005 voru mótmælaaðgerðir á svæðinu, vinna var stöðvuð nokkrum sinnum og skemmdarverk unnin á tækjum. Í stjórnmálaumræðu var m.a. lagt til að fyllingu Hálslóns yrði frestað meðan jarðfræðilegar aðstæður yrðu kannaðar  frekar. Aðrir gerðu tillögur um að stíflurnar yrðu lækkaðar verulega. Við öllu þessu þurfti að bregðast með því að setja fram réttar upplýsingar, rökstyðja ákvarðanir og leiðrétta margs konar misskilning.

(sjá: http://www.landsvirkjun.is/media/um-landsvirkjun/LV-Arsskyrsla_2008.pdf )

 

Borgin í ábyrgð fyrir 110 milljarða skuldum Landsvirkjunar

Orkan í neðra

Til er fólk á Íslandi sem hefur miklar efasemdir um að orkunýting á jarðhita sé sjálfbær. Þetta fólk fullyrðir að orkufyrirtækin hugsi ekki til langs tíma, heldur stjórnist af græðgi. Að þeim sé slétt sama þó orkan klárist á örfáum áratugum í stað þess að stjórna nýtingunni af hógværð

Ef ég ætti orkufyrirtæki sem nýtti borholu og hún hefði afl til 10 mw framleiðslu endalaust, en ég gæti látið hana afkasta 20 mw í 30 ár, þá myndi ég velja 10 megawöttin. Hún væri auðvitað verðmætari þannig. 

Sumir leggja að jöfnu hagkvæmni/hagræðingu og græðgi. Þið megið kalla mig gráðugan.

Öflug borhola á Hengilssvæðinu

Álið er góður málmur

Þetta eru góðar fréttir. Gott væri ef hráefnið í vinnsluna væri framleitt á Íslandi en það er því miður ekki raunhæft í dag. Álið þarf að vera sérunnið fyrir þessa framleiðslu og það er ekki gert í dag í álverunum á Íslandi. Vonandi verður af því einhverntíma.

Fyrsta græna stóriðjan á Íslandi í gang

Falsað myndband

Það er einkennilegt að Saving Iceland segist leggja fram myndband máli sínu til sönnunar en svo er myndbandið klippt til. Það er greinilegt að upptakan fær ekki að rúlla "ómenguð" og svo er ekkert hljóð heldur. Var hljóðið kannski klippt út til að verja mótmælendurna? Varla til að draga taum lögreglunnar.

Ég bendi á lygaáróðurinn í Saving Iceland með hjálp fyrrverandi varaþingmanns Hjörleifs Guttormssonar í Alþýðubandalaginu sáluga, Guðmundar Beck, fyrrv. bónda á Kollaleiru í Reyðarfirði, í pistlinum hér á undan. Einnig er þingmaður Borgarahreyfingarinnar, Birgitta Jónsdóttir að verja þennan glæpalýð og ofbeldið sem það sýnir gegn lögreglunni, á bloggsíðu sinni. Svo er fólk hissa á því að hreyfingin sé að likðast í sundur!

Saving Iceland: Rógburður lögreglu og lygar fjölmiðla

Flott

Meira af þessu Saving Iceland ! Og því meira, því betra og því færri aðhyllast þessa öfga.

Á þessari áróðursmynd Saving Iceland, er vitnað í Guðmund Beck, fyrrum bónda á ríkisjörðinni Kollaleiru sem er rétt innan við Reyðarfjörð. (sést betur ef smellt er tvisvar á myndina) Þar segir:

"Guðmundur Beck, farmer forced from his home by Alcoa´s smelter, Reyðarfjörður".

Við Reyðfirðingar sem þekkjum Guðmund og á Reyðarfirði þekkja allir alla, vitum betur. Þegar ég sá þessu ítrekað haldið fram á ýmsum bloggsíðum og reyndi að leiðrétta þessa ömurlegu vitleysu, þá sagði fólk að hann segði þetta sjálfur. Ég hringdi þá í Guðmund og spurði hann hvort hann segði fólki virkilega þetta. Guðmundur hló þá sínum alkunna hlátri og sagði þetta ekki rétt.

Allir á Reyðarfirði vita að Guðmundur var mjög á móti þessum framkvæmdum öllum fyrir austan, en engum dytti í hug að flæma karlinn burt, enda á hann hér stóran frændgarð og vinahóp. En Guðmundur hefur samt greinilega leyft öfgasamtökum að afskræma sannleikann í sínu nafni.

Þess má geta að Guðmundur var varaþingmaður Hjörleifs Guttormssonar fyrir Alþýðubandalagið á sínum tíma.

P.s. Endilega lesið þetta pakat. Það stækkar enn meir ef smellt er í þriðja sinn. Það er e.t.v. ekkert skrítið að þetta unga fólk telji sig vera í göfugu starfi, ef það trúir þessari ótrúlegu vitleysu.

Sparkað í höfuð lögreglumanns

Grænlendingar á ferð

Ég vil byrja á því að mótmæla því sem Saving Iceland heldur fram á síðu sinni, sjá HÉR .

"Álverið á Reyðarfirði var boltinn sem ýtti af stað þeirri hugmynd að álframleiðsla sé forsenda lífs."

"Og meðferð lögreglunnar á þeim sem voguðu sér að setja fót sinn fyrir framkvæmdirnar fyrir austan hvatti fólk varla til að halda andófinu áfram."

"Alcoa stjórnar nú Austurlandi. Ekkert markvert virðist eiga sér þar stað nema álframleiðandinn komi nálægt því."

 "...fyrirtækið er ein af undirstoðum nútíma stríðsreksturs. "

Ég gæti svosem copy/paste allan pistilinn.

Ég var rétt í þessu að keyra ráðherra atvinnumála á Grænlandi og hluta fylgdarliðs hans. Ég átti áhugavert spjall við unga konu í fylgdarliðinu. Þau eru hér á ferð til að skoða álver Alcoa hér á Reyðarfirði en fyrirhugað er álver á vesturströnd Grænlands sem verður svipað að stærð og hér. Tvær vatnsaflsvirkjanir þarf til að sinna orkuþörfinni og teikningar og hönnun er langt komin.

Konan sagði mér að Grænlendingar væru bjartsýnir á að af þessu yrði á næstu mánuðum og að heimskreppan myndi ekki spilla því. Umhverfismat á framkvæmdunum væri að mestu lokið og álverið mun rísa í 2.300 manna byggðarlagi.

Ég óska Grænlendingum velfarnað í áformum sínum.

Skyri slett á aðsetur Alcoa

Skammarlegt - pöntuð niðurstaða

Árið 2001 létu náttúruverndarsamtök gera fyrir sig skýrslu um arðsemi og umhverfisáhrif Kárahnjúkaverkefnisins. Um arðsemishlutann sá Þorsteinn Siglaugsson, hagfræðingur og rekstrarráðgjafi, sá hinn sami og skrifar undir þessa nýju skýrslu Sjónarrandar ehf. fyrir fjármálaráðuneytið.

Skýrslan frá 2001 var óvandað áróðursplagg náttúruverndarsinna og þeim fræðingum sem að henni komu til háðungar. Augljóst var að þeir sem settu nafn sitt við skýrsluna höfðu ekki áhyggjur af faglegri æru sinni því plaggið var notað til þess að hífa upp andstöðu við verkefnið í skoðanakönnun sem gerð var skömmu eftir útkomu þess. Þetta tókst hjá þeim tímabundið, en svo fjaraði undan þegar flett var ofan af bullinu.

Eini stjórnmálaflokkurinn á landinu, V-grænir, sem átti hefur samleið með þeim bull-málflutningi sem fram kom í skýrslu náttúruverndarsamtakanna, snýr sér nú í miðri kreppunni að höfundum áðurnefndrar skýrslu og kaupir nýja af þessu óvandaða liði. Og svo talaði VG um spillingu þegar þeir voru í stjórnarandstöðu!!

Í þessari nýju aðkeyptu niðurstöðu Þorsteins Siglaugssonar (Sjónarrandar), má lesa m.a. eftirfarandi:

Miklar sveiflur eru í þessum geira. Í júni 2009 er verð á áli og rafmagni frá stóriðju rétt rúmur helmingur þess sem var á sama tíma í fyrra í dollurum talið. Tekjur íslenskra orkufyrirtækja minnka að sama skapi og niðursveifla í efnahagslífinu verður meiri en ella.

Þorsteinn kýs að miða við álverð akkúrat á þeim tímapunkti þegar það er í sögulegu hámarki. Hversu faglegt er það? Og "...niðursveifla í efnahagslífinu verður meira en ella." ,segir hann. Auðvitað munu engar framkvæmdir vera farsælast, eða hvað... eða "eitthvað annað" ?

Takið eftir hvað tímapunkturinn "júní 2008"  er heppileg viðmiðun fyrir Þorstein

Í inngangi skýrslunnar eru nokkrar stórundarlegar staðhæfingar:

"..umtalsverður hluti af heildarfjárfestingu og erlendum lántökum opinberra aðila verið í orkuiðnaði undanfarinn áratug."

Þetta er sett fram þannig að skilja mætti að ríkissjóður sé að taka lánin, en það er auðvitað ekki þannig. Framkvæmdirnar hafa ekkert með ríkissjóða að gera annað en að ríkið er í ábyrgð fyrir lánunum sem Landsvirkjun tekur. Lántökur Landsvirkjunar hafa ekki áhrif á framkvæmdagetu ríkissjóðs.

"..raforkuverð til almennings og þjóðhagstölur gefa vísbendingar um að þessi þjóðhagslega hagkvæmni sé e.t.v. ekki fullnægjandi"

Er þorsteinn að leggja til að raforkuverð til heimila verði hækkað?

"..er það áhyggjuefni að þorri þessara framkvæmda er á vegum opinberra fyrirtækja og með sérstökum stuðningi sveitarfélaga"

Hvaða stuðning sveitarfélaga er Þorsteinn að tala um? Fjárhagslegan stuðning? Er stuðningurinn í andstöðu við vilja íbúanna?

Í skoðanakönnun sem Alcoa lét gera á Austurlandi sl. haust kemur fram eftirfarandi en spurt var:

Telur þú að álver Alcoa á Reyðarfirði hafi haft jákvæð eða neikvæð áhrif á búsetuskilyrði á Austurlandi?

Neikvæð = 3,9%

Hvorki né = 6,4%

Jákvæð = 89,7%

Áfram í innganginum:   (Undirstrikun mín)

"Ljóst er að orkuframkvæmdir til stóriðjunota hafa ýmsar efnahagslega jákvæðar hliðar. Þeirra á meðal má nefna ný störf, stærðarhagkvæmni í orkuframleiðslu, góð laun í stóriðjuverum og hagvaxatarhvata ekki síst á fjárfestingartíma. Sum verkefnin kunna einnig að vera lyftistöng fyrir byggðarlög, sem standa höllum fæti. Þá má nefna að erlend fyrirtæki kynna stundum til sögunnar nýja þekkingu og góð vinnubrögð, sem aðrir geta tekið sér til fyrirmyndar. Ýmislegt fleira jákvætt má ugglaust upp telja"

Er ég virkilega einn um það að finnast þetta grátbrosleg framsetning? Að kaupa skýrslu af þessu tagi er grafalvarlegt mál að mínu mati og rétt væri að krefja VG, Landvernd og Náttúruverndarsamtök Íslands um greiðslu fyrir verkið, en ekki skattgreiðendur á Íslandi.

Ég mótmæli harðlega.

Segir upplýsingar um arðsemi villandi

Í samnburði við hvað?

Ef gera á samanburð á hlutum þá er ekki notast við epli og appelsínur, nema samanburðurinn eigi að leiða í ljós niðurstöðu sem henti fyrirfram ákveðinni skoðun. Á Íslandi er orkuverð til heimila og fyrirtækja með því lægsta sem þekkist og það þrátt fyrir að dreifikerfi raforkunnar sé með því dýrasta sem þekkist.

Tveir höfundar skýrslunnar í þessari frétt, þeir Þorsteinn Siglaugsson og Sigurður Jóhannesson, hafa verið yfirlýstir meðreiðarsveinar Landverndar, sem barist hefur með kjafti og klóm gegn virkjunum á hálendi landsins. Þorsteinn gerði arðsemismatsskýrslu um Kárahnjúkavirkjun fyrir Landvernd en sú skýrsla í heild sinni var beinlínis hlægilega vitlaus, enda finnst hún hvergi í dag.

Þegar borin er saman arðsemi í orkugeiranum í mismunandi löndum, þurfa allar forsendur fyrir samanburðinum að vera augljósar svo almenningur geti lagt mat á niðurstöðurnar. Á blogsíðu Guðjóns I. Guðjónssonar Hansen, sjá HÉR , eru nokkrar ágætar ábendingar:

"Vatnsaflsver kosta mikið í byggingu en lítið í rekstri. Þau ættu því að koma illa út varðandi ROIC eða return on invested capital.

Kjarnorkuver kosta líka mikið í uppsetningu en einnig mikið í rekstri. Lágt ROIC

Kola- og olíuorkuver kosta lítið í uppsetningu en mikið í rekstri. Hátt ROIC

Mér sýnist hlutfall orkuveitnanna skýra allavega að hluta muninn á ROIC. Í Bandaríkjunum er mest kol og olía, þar af leiðandi stærst ROIC. Í Evrópu er meiri kjarnorka og vatnsorka. Á Íslandi er nær einungis vatnsorka og minnst ROIC.

Getur verið að skýrslan sýni einungis að kola-, olíu- og gasorkuver gefi hátt ROIC en að kjarnorka og öll umhverfisvæn orka gefi lágt ROIC?

Það væri ágætt að geta skoðað hvernig íslensk vatnsaflsver eru í samanburði við önnur vatnsaflsver."

 

Lítil arðsemi af orkuvinnslu

Hart í ári hjá alfriðunarsinnum

Að vera á móti allri uppbyggingu í orkuiðnaðinum á Íslandi, er svo voðalega 2007 eitthvað. Nú eru aðrir tímar og fyrirsjáanlegt að bulláróður fær ekki eins mikinn hljómgrunn og þá.

 Vindmyllur þykja umhverfisvænar en eiga sér þó hatramma andstæðinga víða. Þær eiga auðvitað ekki allsstaðar við, því mikil sjónmengun er af þeim. En það er merkilegt að þessi tækni skuli ekki notuð í einhverjum mæli á vindskerinu okkar. Sennilega er það vegna þess að hagkvæmara er að nota vatns og jarðvarmaorkuna.

Vill efla samstarf og rannsóknir á jarðhita

Um raforkuverð á Íslandi

Það heyrist með reglulegu millibili og þá aðallega frá andstæðingum stóriðju á Íslandi,  að almenningur niðurgreiði orkuverðið til stóriðjunnar. Engin rök eru færð fyrir þeirri fullyrðingu heldur bent á að orkuverði til álfyrirtækja á Íslandi sé haldið leyndu og grunur leiki á að það sé einungis 1/8 af verði til neytenda og sé  ástæða til að ætla að orkuverð til neytenda sé ekki sanngjarnt og líklegt, að leynd yfir orkuverði til álbræðslu samræmist ekki reglum ESB/EES.

Það væri auðvitað óskandi að hægt væri að upplýsa almenning um raforkusamningana við álfyrirtækin til að eyða þeirri tortryggni sem virðist ríkja. Þann 8. apríl sl. skrifaði Gústaf Adolf Skúlason, aðstoðarframkvæmdastjóri Samorku, upplýsandi grein í Fréttablaðið um þessi mál:

"Um 80% raforkunnar hér á landi fara til stóriðju. Raforkuverð til heimila er mun lægra hérlendis en í flestum okkar nágrannalöndum. Þannig kostar meðalheimilisnotkun á rafmagni í Reykjavík einungis um fjórðung af því sem hún kostar í Kaupmannahöfn. Ennfremur hefur almennt raforkuverð árum saman farið lækkandi hér á landi, að teknu tilliti til þróunar vísitölu verðlags, samhliða aukinni raforkusölu til stóriðju. Sumt fólk nær að fá út úr þessu samhengi að almenningur greiði niður orkuna til stóriðjunnar, sem er ótrúleg niðurstaða. Stærstu viðskiptavinirnir, stóriðjufyrirtækin, greiða hins vegar lægra verð en þeir sem kaupa margfalt minna magn, líkt og gildir um flestar tegundir viðskipta. Langtímasamningar um stöðuga sölu á raforku eru afar hagstæðir fyrir orkufyrirtækin,auk þess sem stóriðjan ber sjálf kostnað við dreifingu raforkunnar, sem alla jafna er a.m.k. þriðjungur orkuverðsins. Að selja orkuna til álvera er engin stefna. íslensk orkufyrirtæki kjósa einfaldlega hagstæðustu viðskiptin sem bjóðast hverju sinni.

Á  http://samorka.is/ má nálgast fleiri upplýsingar um orkumál og stóriðju, í formi stuttra og aðgengilegra punkta".

Rafmagnið ódýrast á Íslandi, fjórðungur verðsins í Danmörku (23.02.2009)

Samorka hefur borið saman rafmagnskostnað heimila í höfuðborgum Norðurlandanna. Rafmagnið er ódýrast í Reykjavík en litlu dýrara í Helsinki. Í Osló er rafmagnið um 35% dýrara en í Reykjavík og um 63% dýrara í Stokkhólmi. Í Kaupmannahöfn er rafmagnið hins vegar langsamlega dýrast, eða meira en fjórfalt dýrara en í Reykjavík.

Kvarta til ESA vegna orkuverðs