Įrni Finnsson, hvala og umhverfisvinur er slęmur talsmašur nįttśruverndar į Ķslandi. Hann hefur aldrei notiš viršingar žjóšarinnar sem trśveršugur einstaklingur. Til žess hefur hann bullaš allt of mikiš.
Umhverfisrįšherra brįst hlutverki sķnu | |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Flokkur: stórišja og virkjanir | 3.4.2008 (breytt kl. 17:57) | Facebook
Heimsóknir
Flettingar
- Ķ dag (9.11.): 0
- Sl. sólarhring: 3
- Sl. viku: 20
- Frį upphafi: 0
Annaš
- Innlit ķ dag: 0
- Innlit sl. viku: 19
- Gestir ķ dag: 0
- IP-tölur ķ dag: 0
Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar
Fęrsluflokkar
- Bloggar
- Bækur
- Dægurmál
- Enski boltinn
- Evrópumál
- Ferðalög
- Fjármál
- Fjölmiðlar
- Heilbrigðismál
- Íþróttir
- Kjaramál
- Kvikmyndir
- Lífstíll
- Ljóð
- Mannréttindi
- Matur og drykkur
- Menning og listir
- Menntun og skóli
- Pepsi-deildin
- Sakamál
- Samgöngur
- Sjónvarp
- Skoðanakannanir
- Spaugilegt
- Stjórnmál og samfélag
- stóriðja og virkjanir
- Sveitarstjórnarkosningar
- Tónlist
- Trúmál
- Trúmál og siðferði
- Tölvur og tækni
- Umhverfismál
- Utanríkismál/alþjóðamál
- Vefurinn
- Viðskipti og fjármál
- Vinir og fjölskylda
- Vísindi og fræði
Tónlistarspilari
Nżjustu fęrslurnar
- Ef þjóðin kýs yfir sig Viðreisn næst fer hún úr öskunni í eldinn, að fá Þorgerði Katrínu sem næsta forsætisráðherra - ESB innganga?
- Smávegis af illviðri gærdagsins (7.nóvember 2024)
- Donald Trump mun á EINUM DEGI stöðva stríð!
- Viltu framlengja fortíðina eða skapa nýja og betri framtíð?
- Efnahagslegar afleiðingar valdatöku Trumps (líka fyrir Ísland)
- Ögn af kaldhæðni!
- Kosningasvikin 2020 í skjóli Covid ...
- Mannauður Miðflokksins í Múlaþingi
- Kraftaverk á Kleppsvegi en samt ...
- Er Donald Trump misskilinn umbótamaður?
Athugasemdir
Og žaš viršis ekkert lįt ętla aš verša į bullinu ķ žessum manni.
Jóhann Elķasson, 3.4.2008 kl. 17:58
Žegar ég tala um viršingu žjóšarinnar Įrni, žį er ég aš tala um 80-90% hennar, ekki "hįvęra minnihlutann".
Žaš er hęgt aš telja žaš upp ķ löngu mįli, bulliš sem frį honum hefur komiš, bęši ķ sambandi viš hvalavernd og nįttśruvernd. Ég er hins vegar ekki aš gagnrżna žaš hjį honum aš vilja vernda žaš sem hann hefur talaš um, ašeins röksemdirnar sem hann hefur fęrt fyrir žvķ.
Gunnar Th. Gunnarsson, 3.4.2008 kl. 18:08
Er ekki komin tķmi til aš menn skoši mįliš ķ vķšara samhengi.Ég vķs į gein mķna hjį Ögmundi sjį hér.
Kv, Sigurjón Vigfśsson
upphafi.
Fyrir um fimmžśsund įrum var leirkerasmišur aš ganga um ķ sól og hita ķ mišri Persķu skammt frį bśstaš sķnum žegar hann tekur efir litbrigšum ķ jöršinni jś litir į svęši var öšruvķsi en ašrir litir žarna , hann beygir forvitni rekur hann įfram og handleikur žetta jaršefni og honum finnst lķkjast leir sem hann notar viš išju sķna, hann telur sig vera heppinn og lofar Gušunum fyrir nś žarf hann ekki lengur aš fara óraleišir eftir leirnum.
Žegar heim kemur prófar hann efni žaš reynist ekki eins og hann vonaši ekki hęgt aš smķša leirker en žegar hann blandar leir og žessu efni saman gengur dęmiš upp og hann sé aš getur sparaša og notaš žessa blöndu drżgt efniš žį um leiš og žarf hann ekki aš fara langar leišir eftir leir og žar sem hann getur nįš i efniš skammt frį bśstaš sķnum, žar meš kemur notagildi og sparnašur fram i fyrsti ķ įlgeiranum śr raušleiddum Bįxķtsefninu.
Um įržśsundir hefur įl sannaš notagildi sitt , um 5000 fyrir Krist eru Persar farnir aš nota Bįxķt ķ leirpottagerš blandaš saman viš leir og žótti žessi leirbįxķt gerš bera af öšrum leirvörum ķ styrkleika į žessum tķma.
Forn Egyptar og Babżlonķumenn notiš Bįxķtiš til litunar til dęmis į klęšum og żmsu öršu er litaš var, einnig Fönķkķumenn en nafn žeirra er dregiš af litnum į žeim klęšum sem žeir bįru og žį raušu liti sem žeir notušu mest nafniš Fönķka hefur oršiš almennt vegna žess aš Grikkir köllušu landiš ????ί?? („Foinike") sem žeir fengu aš lįni śr fornegypsku Fnkhw („Sżrlendingar"). Grķska oršiš var auk žess hljóšfręšilega lķkt oršinu yfir blóšraušan eša vķnraušan lit ??ῖ??? („foinix" sbr fönix) og oršin uršu žvķ samheiti vegna verslunar Fönķkumanna meš hinn eftirsótta tżrosarrauša lit sem mešal annars er unninn śr kušungum samanber (royal purple or imperial purple, purple-red, Phoenician ) Purpururaušur.
Bįxķtiš var einnig notaš ķ snyrtivörur og lyfjaišnaš ķ fornöld ķ žessum rķkjum.
Bįxķt er um 8% algengasta efniš ķ jaršskorpunni. Bįxķt fannst ķ Frakklandi 1822 viš bęinn Les Baux og er nafniš Bįxķt dregiš af bęnum. En žaš er ekki fyrr en įriš 1825 gerir Danin Christian Qrited tilruna meš efni og tókst aš framleiša nokkur grömm af mįlminum Įli og skrišu kemst į notagildi Bįxķt til framleišslu į įli
Fróšleikur um losun Co2 og įhrif žess į umhverfiš.
Um 80% af žeirri orku sem er nś notuš ķ heiminum kemur frį jaršeldsneyti śr jöršu.
Ęttum viš virkilega aš žurfa aš rękta skóg ķ ofan į žennan sparnaš? Getur einhver annaš rķki sparaš mannkyninu 5-falda nśverandi losun sķna? Viš veršum aš muna aš žaš er heimslosunin ein sem skiptir mįli fyrir gróšurhśsaįhrifin. Ekki hvar ķ heiminum hśn į sér staš. En žetta er ķ sjįlfu sér ekki gegn žvķ aš rękta skóg į Ķslandi!
Ķsland getur ekki oršiš leišandi ķ įlišnaši heimsins. Įriš 2005 var įlframleišsla į Ķslandi 272,5 žśsund tonn (kķlótonn, kt.) og heildarframleišsla ķ löndum innan Alžjóšaįlstofnunarinnar (IAI; International Aluminium Institute) 23.463 kt.
Hlutur Ķslands var žannig 1,2% af heildarframleišslu įls innan IAI. Heimsframleišslan af įli var hinsvegar ķ kringum 30.000 kt. eša meira (Kķna er t.d. utan IAI), žannig aš hlutur Ķslands ķ henni hefur veriš um 0,9%.
Almannahagsmunir eru aš virkja vatnsorku og jaršhita til raforkuvinnslu. Žeir hagsmunir eru nś rķkari en nokkru sinni fyrr ķ heimi sem fęr 80% orku sinnar śr jaršefnaeldsneyti og er ógnaš af gróšurhśsaįhrifunum. Žaš eru sameiginlegir hagsmunir Heimsbyggšarinnar og almennings į Ķslandi.
Žetta kemur greinilega fram bęši ķ Stern-skżrslunni og IPCC-skżrslunni og svo öšrum skżrslum og višurkenndum rannsóknum sem lśta aš sparnaši į CO2.
Žaš hljóta allir skynsamir menn aš sjį.
Skynsömum mönnum getur skjįtlast en žeir višurkenna mistök sķn ef žeim skjįtlašist, ef žeir eru skynsamir. Ég vona aš umhverfisrįšherra og išnašarrįšherra og žingmenn séu allir skynsamir menn og vinni žjóš sinni og heimsbyggšinni til heilla og skoša mįlin įn žessa aš lįta einkapólitķsk sjónarmiš og pólitķska hugsun rįša feršinni og fari aš skoša umhverfismįl į hnattranavķsu ekki pólitķska eins og VG og Samfylkingin hafa gert hingaš til og žar meš ekki hugsaš aš verndun andrśmsloftsins heldur frekar unniš gegn henni, Ķsland er ekki eyland ķ umhverfismįlum.
Pólitķskar vinsęldaveišar og lķtt vķsindalegar skošanir sem nś eru efst į baugi mega ekki rįša feršinni til aš fį klapp į öxlina og X į kjörselinn žaš eru svik bęši viš nįttśruna og žęr kynslóšir sem į eftir okkur koma..
Ķslendingar geta lagt stęrri skerf af mörkum ķ barįttunni viš žį vį sem öllu mannkyni stafar af gróšurhśsavandanum. Framlag okkar Ķslendinga er aš hafa žessa vinnslu hér į landi . Og viš žurfum samt ekkert aš óttast aš eiga ekki ašgang aš ósnortinni nįttśru!
Lķklega er mesta hęttan ķ aš mönnum mistakist aš vinna bug į gróšurhśsaįhrifunum fólgin ķ hugsunarhęttinum. Tilhneigingunni til aš skjóta sér sjįlfum undan vanda meš allskyns afsökunum en ętla öšrum aš leysa hann og óvķsundalegahugsun og menntunarleysi ķ umhverfismįlum. Sś hugsun sęmir sķst Ķslendingum sem hver um sig ręšur yfir hundraš sinnum meiri efnahagslegri vatnsorku en hver jaršarbśi aš mešaltali og jaršhita aš auki.
Ķslensk raforka, sem framleidd er meš fallorku vatns eša žrżstiorku gufu er dżrari en raforka framleidd meš olķu ķ Rśsslandi eša kolum ķ Kķna Sušurafrķku Įstralķu.
Ķ žessum löndun er nś veriš aš reisa Įlver sem eiga aš vera meš framleišslugetu upp į 3 milljónir tonna af įli og orkugjafinn er jaršeldsneyti meš CO2 śtstreymi 14.2 X 3 milljón tonn eša 42.6 tonn af Co2 .
Ef fallorka og jaršorka vęri notuš vęri talan 4.5 tonn og af žvķ kęmi til baka ķ sparnaši į Hnattręnavķsu 13.2 X 3 = 39.6 tonn.
Flestir įlframleišendur eru stórfyrirtęki meš fjölmargar verksmišjur. Žau eru meš fasta višskiptavini og samninga til langs tķma. Ef žeir framleiša ekki hérlendis, gera žeir žaš annars stašar og stęrstu įlver sem er veriš aš reisa ķ dag eru bęši ķ Įstralķu og žaš sem er aš fara af staš ķ Sušur Afrķku nota kol og svo ķ Dubai meš jaršolķu Qatar meš gasi framleišsla žessara Įlvera eykur śtstreymi į CO2. Framleišsla annar mįlma, ķ staš įls, er lķka orkukrefjandi og eykur lķka śtstraymi į CO2.
Hlżnun andrśmsins stafar ekki af auknu CO2 magni eingöngu, heldur minni skżjahulu og žar meš minna endurkasti Sólarljóss. Dani aš nafni Henrik Svensmark hefur śtskżrt hvernig žetta gerist. Mikil brennsla kolefna meš framleišslu į CO2 er óęskileg af öšrum įstęšum. Til dęmis er olķa undirstaša efnaišnašar og plastsišnašar sį išnašur mengar meira eins og nżjar tölu sżna sś olķa sem viš brennum ķ dag veršur ekki notuš til annara hluta į morgun. Sé litiš til jįkvęšar ašleišingar losunar CO2 śt ķ andrśmiš, mį nefna betri vöxt jurta.
Ef Gróšurhśsamenn vilja lįta taka sig alvarlega, verša žeir aš śtskżra hvers vegna rannsóknir sżna aš aukning/lękkun hita į Jöršinni kemur į undan CO2 aukningu/lękkun.
Žversögn mįlsins er, aš ef CO2 veldur hitun er hitunarferillinn óstöšvandi, žvķ aš sannanlega losar hitun mikiš magn af CO2 śr sjónum.
Koltvķsżringur ķ andrśmsloftinu er brįšnaušsynlegur öllu lķfi į jöršinni. Vęri hann ekki fyrir hendi gętu plöntur alls ekki žrifist, og žar meš ekkert lķf. Plöntur vinna kolefnissambönd (mjölvi, sykur) śr koltvķsżringnum meš ašstoš sólarljóssins eins og alžekkt er. Koltvķsżringur er žvķ ekki eitur, heldur undirstaša alls lķfs į jöršinni. Plöturnar anda aš sér CO2, en anda frį sér sśrefni. Dżr og menn anda aš sér sśrefni, en anda frį sér CO2. Žetta er žvķ hringrįs.
CO2 veršur til viš bruna ķ lķkömum dżra, rotnun lķfvera og bruna į eldsneyti. Eldfjöll og hverasvęši anda óhemju magni af CO2 frį sér. Koltvķsżringur veršur til viš gerjun vķns, žegar braušdeig er lįtiš hefast, og er ómissandi ķ gosdrykki. Ašalhrįefniš ķ framleišslu į gręnmeti og įvöxtum, og reyndar öllum gróšri, er koltvķsżringur.
Žetta er žvķ fremur matur en eitur, og alls ekki mengun. Margir rugla saman koltvķsżringi og mengunarskżjum, sem oft sjįst yfir stórborgum. Žau eru allt annars ešlis. Žar er um raunverulega og skašlega mengun aš ręša. Koltvķsżringur er ósżnilegur og lyktarlaus, og algerlega skašlaus ķ žvķ litla magni sem hann męlist ķ andrśmsloftinu (0,036%, eša um 1:3000).
CO2 hleypir ķ gegn um sig stuttbylgju hitageislum frį sólinni, en dregur ķ sig langbylgju hitageisla frį yfirborši jaršar. Viš žaš hitnar lofthjśpurinn örlķtiš til višbótar. Yfirborš jaršar fęr žannig varmageislun beint frį sólinni, og auk žess višbótar varmageislun frį CO2 ķ lofthjśpnum. Žannig męlist hęrra hitastig viš yfirborš jaršar, žó svo jöršin og lofthjśpurinn sem heild séu ķ jafnvęgi gagnvart heildarinnstreymi varmaorku frį sólinni. Žetta hefur ķ för meš sér kólnun ķ efri loftlögum. CO 2 er nįnast ógegnsętt fyrir innrautt ljós meš um 15 mķkrómetra öldulengd.
Įn gróšurhśsalofttegunda vęri mešalhiti jaršar mķnus 18°C, en er plśs 15°C vegna gróšurhśsaįhrifa, aš mestu vegna loftrakans.
Lönd į borš viš Sviss, Ķtalķu, Austurrķki, Žżskaland, Frakkland, Spįnn, Bandarķkin, Noreg og Svķžjóš hafa žegar virkjaš frį 70 - 90% sinnar efnahagslegu vatnsorku įn žess aš nįttśra žessara landa vęri lögš ķ rśst. Sviss hefur t.d. virkjaš yfir 90%. Samt koma milljónir feršamanna til Sviss į hverju įri, einmitt til aš skoša stórbrotna nįttśru. Ķ nįkvęmlega sama tilgangi og feršamenn koma til Ķslands!
Žaš er hrein bįbilja sem haldiš er fram aš nżting orkulindanna eyšileggi nįttśruna og leggi feršažjónustuna ķ rśst. Žaš sżnir reynslan frį öšrum vatnsorkulöndum svo aš ekki veršur um villst.
Engum dettur ķ hug aš halda žvķ fram aš ekki sé lengur nein skošunarverš nįttśra ķ Sviss, Noregi,Austurrķki, Žżskalandi, vegna žess aš vatnsaflsvirkjanir séu bśnar aš eyšileggja hana! Hversvegna er žį talin hętta į žvķ į Ķslandi?
Flśrsambönd eru milli 6000 og 9000 sinnum virkari gróšurhśsalofttegundir en koltvķsżringur, til aš mynda hefur Alcan ķ Straumsvķk nįš aš draga saman śtstreymi flśorskolefna śr rśmlega 420.000 tonnum CO2 ķgilda įriš 1990 ķ tęp 7.000 tonn įriš 2007, mešal annars meš endurbęttri vinnslutękni og tölvustuddri stżritękni. Į sama tķma segja menn aš engin hįtękni sé ķ įlverum.
Óhapp varš sumariš 2006 įlverinu ķ Straumsvķk žegar kerskįli 3 varš óstarfhęfur. Višbrögš starfsmanna og fęrni žeirra vakti athygli vakti um allan įlgeirann og leiddi til žess aš žegar svipaš óhapp varš ķ įlveri Alcan ķ Bretlandi voru starfsmenn śr Straumsvķk fengnir til aš ašstoša viš aš nį tökum į žeim vanda. Mikil og veršmęt žekking til śtflutnings hefur žannig oršiš til ķ ķslenska orkugeiranum og hjį Alcan. Žrįtt fyrir žetta lķta sumir stjórnmįlamenn til okkar meš fyrirlitningu og lķta į starfsmenn įlvera sem undirmįlsfólk og kunna ekki aš meta žį žekkingu sem er til stašar t.d. hjį starfsmönnum né į žį menntun sem starfamenn Alcan į Ķslandi hafa flutt śt til annara landa ķ sama išnaši.
Enginn keyrir bķl nema aš minnsta kosti telja sig eiga erindi meš keyrslunni. Žaš erindi getur vel veriš sjįlf įnęgjan af akstrinum. Fyrir andrśmsloftiš er betra aš aka um į tvinnbķl en stórum eyšslufrekum jeppa. Frį sama sjónarmiši er lķka best aš sem mest af įli sé notaš ķ bķlinn ķ staš žyngri mįlma hvort sem bifreišin er tvinnbķll eša jeppi. Tališ er aš hvert kg af įli sem notaš er ķ bķl ķ staš žyngri mįlma spar andrśmslofinu 28 kg af CO2 yfir endingartķma bķlsins, sem er stuttur boriš saman viš mešaldvalartķma CO2 ķ andrśmsloftinu. (Mešaltal fyrir mismunandi bķlategundir; lķklega lęgra fyrir tvinnbķl en hęrra fyrir jeppa.)
Žetta merkir aš ef 8,5% til 10% af framleiddu įli er notaš ķ bķla nęgir žaš til aš vega upp losunina viš framleišslu žess į Ķslandi, 1,5 kg af CO2 į hvert kg af įli. Ķ reynd er miklu hęrra hlutfall af framleiddu įli notaš ķ bķla. Įlframleišsla viš „ķslenskar ašstęšur" hvar sem er ķ heiminum, ž.e. meš raforku śr öšrum orkugjöfum en jaršefnaeldsneyti, sparar žvķ andrśmsloftinu śtblįstur CO2 boriš saman viš aš įl vęri alls ekki framleitt og žyngri mįlmar notašir ķ farartęki.
Žetta sżnir hvķlķk endaleysa žaš er aš taka įlvinnslu į Ķslandi meš ķ Kyoto-bókunina; starfsemi sem stušlar aš markmiši bókunarinnar en vinnur ekki gegn henni! Įlvinnsla į Ķslandi į ekki heima žar inni. Hvers vegna er flugumferš į Ķslandi ekki žar inni og feršarišnašurinn sem er stęrsta stórišja ķslands og mesti mengunarvaldurinn. Feršaišnašurinn į Ķslandi losar um 4.2 milljón tonn,af CO2, eins og 16 įlver af žeirri stęrša grįšu sem hér er ķ Straumsvķk.
Žaš er heimslosunin į CO2 ein sem skiptir mįli ekki hvar hśn į sér staš. Žaš er žaš sem ķslendingar eiga aš huga aš ekki beina sjónum aš einum žętti, žaš sżnir ašeins žröngsżni og vilja til aš bęta ekki žar śr sem bęta į og įrangur veršur lķtil sem enginn, verši sś skošun įfram.
Landsvirkjun er fyrirtęki sem er 100% ķ eigu almennings į Ķslandi; til skamms tķma rķkis og sveitarfélaga, nś rķkisins eins. Eigiš fé Landsvirkjunar er žvķ fé almennings. Žaš er hagur almennings aš aršur af žvķ fé sé sem mestur. Meš rķkisįbyrgš fįst hagstęšari lįn en įn hennar. Žaš minnkar lįnakostnaš og stušlar meš žvķ aš meiri aršsemi eiginfjįr, ž.e. af fé almennings. Žessi aršsemi eiginfjįr Landsvirkjunar hefur aldrei veriš neitt leyndarmįl heldur ašgengileg almenningi. Hśn er žaš sem skiptir almenning, eigandann, höfušmįli.
Landsvirkjun upplżsti aš įętluš aršsemi af eiginfé ķ Kįrahnjśkavirkjun sé 11,9% į įri. Var įšur įętluš 12,5% en įętlunin var lękkuš žegar óvęntar ašstęšur geršu virkjunina heldur dżrari en tališ var. Hvorugar tölurnar hafa veriš neitt leyndarmįl, enda eiga žęr ekki aš vera žaš. Žeir stjórnmįlamenn sem mest beittu sér gegn Kįrahnśkavirkjun og žeir hópar er hęst létu sögšu žaš bęši ķ riti og oršum aš žaš yrši tap į žessari framkvęmd og sögšu mešal annars aš allt fęri til fjandans eldgos jaršskjįlftar stķflan myndi bresta, aršsemin af virkjuninni yrši einungis 4 til 6 %.
Heimsmarkašsverš į įli hefur hękkaš eftir aš žessir śtreikningar voru geršir og er aršsemin nś 13.5%. Vegna hagstęšra samninga um raforkuverš sem er mišaš viš įlverš nś er skortur į įli į įlmörkušum mį ętla aš heimsmarkašsverš į įli fari hękkandi į mišju įrinu (2008) fram til 2009 og hękka enn meir į nęstu įrum. Aš žessu sögšu mun aršsemin af Kįrahnjśkavirkjun aukast enn frekar og fara jafnvel upp ķ 15 til 17%. Menn geta svo deilt um hvort žetta sé višunandi aršsemi ef menn vilja, virkjunin borgar sig upp į skemmri tķma en įętlanir geršu rįš fyrir.
Ķsland ręšur yfir 100 sinnum meiri efnahagslegri vatnsorku į mann en hver jaršarbśi aš mešaltali. Ķsland liggur svo langt śti ķ hafi aš flutningskostnašur rafmagns um sęstreng gerir raforku frį Ķslandi ósamkeppnishęfa, jafnvel į Bretlandseyjum, eins og margendurteknar śttektir į lišnum įratugum hafa leitt ķ ljós. Breytingar į žvķ eru ekki ķ sjónmįli. Vegna žess er engin tilviljun aš hęgt er aš fį ódżrara rafmagn į Ķslandi en vķša annarsstašar. Undirboši af Ķslendinga hįlfu er žar ekki um aš kenna.
Loks segir ķ hagspį greiningardeildar Kaupžings aš umręša um byggingu įlvers į Bakka viš Hśsavķk muni verša hįvęrari žegar nśverandi hagsveifla endar og fleiri merki um nišurskurš hins opinbera taki aš berast. Višsnśningur ķ utanrķkisvišskiptum veršur einungis ķ Ķslenska įlgeiranum en hvergi annarsstašar eins og mįlin hafa žróast, žar sem įlśtflutningur eykst en innflutningur dregst saman og ķ takt viš minnkandi śtgjöld, spįin gerir rįš fyrir samdrętti ķ fjarfestingu atvinnuvegana į žessu įri žar sem stórišjuframkvęmdu er mestu lokiš.
Śtflutningsveršmęti įls mun ķ fyrsta sinn fara fram śr veršmęti śtfluttra sjįvarafurša į žessu įri samkvęmt śtreikningum greiningardeildar Kaupžings . Vitna ég ķ Kaupžing į vef Samorku, Samtaka orku- og veitufyrirtękja.
Kaupžing segir einnig aš samkvęmt śtreikningunum megi bśast viš aš śtflutningsveršmęti įls aukist śr rśmum 80 milljöršum króna ķ um 135 milljarša į žessu įri og verši komiš ķ um 140 milljarša į įrinu 2009.
Nišurskuršur į žorskkvóta um žrišjung kemur hins vegar nišur į śtflutningnum og er reiknaš meš aš kostnašur nišurskuršarins verši į bilinu 15 -20 milljaršar į įri.
Greiningardeild Kaupžings segir enn fremur aš hagvöxtur nęstu įra muni verša drifinn įfram af višsnśningi ķ utanrķkisvišskiptum žar sem įlśtflutningur muni aukast og innflutningur dragist saman ķ takt viš minnkandi śtgjöld žjóšarinnar.
Bśist er viš samdrętti ķ fjįrfestingu į žessu įri en svo eykst hśn aftur į nęsta įri sem helgast eingöngu af Helguvķkurverkefninu, en gert er rįš fyrir aš žęr framkvęmdir hefjist ķ įr og nįi hįmarki į nęsta įri.
Loks segir ķ hagspį greiningardeildar Kaupžings aš umręša um byggingu įlvers į Bakka viš Hśsavķk muni verša hįvęrari žegar lķši undir lok nśverandi hagsveiflu og fleiri merki um nišurskurš taki aš berast.
Hvar vęri Ķslenskt žjóšfélag nś statt ef hugmyndafręši VG og Samfylkingarinnar ķ atvinnumįlum fengi aš rįša? Hefši stefna žessara flokka veriš viš lķši frį įrinu 1880 žegar uppbygging var ķ sjįvarśtvegi, fyrsti kśtterinn kom til landsins og fyrsti togarin sem kom 1905. Hvar vęrum viš nś hefši afturhaldsstefna vinstriflokkanna veriš viš lżši ?
VG hefšu vilja banna Kśtterana. Žeir veiddu meira en įraskipin, um borš var kolaeldavél og ljós sem notušu steinolķu og togarann hann var meš kolakyntri vél og steinolķljós..
En žį var öldin önnur og frumkvöšlar į vinstrivang į žessum įrum höfšu hugsjónir um betra samfélag og bundust höndum saman viš Ķslenskt atvinnulķf og fólkiš ķ landinu, alžżšuna til sjįvar og sveita og vildu veg žjóšar sem mestan. Žetta geršu žeir ķ samvinnu viš atvinnuvegina en undirstašan var sjįvarśtvegur, öllum landmönnum til hagsbóta.
Žessir flokkar böršust fyrir hinni vinnandi sétt alžżšunnar.
En nś hefur veriš sett nż stefna, atvinnuna skal nś hrifsa af verkalżšnum og faglęršum og fęra tękifęrin yfir į langskólagengiš og Hįskólamenntaš fólk sem aš stęrstu leiti styšur žessa flokka og er ķ stjórn og rįšum žessara flokka. Žessa sķbylja sjįum viš og heyrum ķ ręšu og riti hvort sem er ķ žinginu eša utan žings.
Uppruninn löngu gleymdur og fyrir borš borinn.
Vinstri gręnir, Samfylkingin og ašrir smįir öfgahópar vilja nś hafa įhrif į atvinnusköpun ķ landinu meš afskiptum löggjafasamkomunnar, rķkis- og bęja. Hvaš er gert ķ atvinnumįlum nś ? Sś kenning hefur veriš sett fram af vinstrimönnum aš ekkert eigi byggja upp nema ķ samrįši viš žį, žeir boša forsjįsjįrhyggju ķ flestum mįlum og vilja žar meš setja um leiš hömlur į frekari uppbyggingu atvinnumįla ķ landinu. Ekkert mį gera sem ekki er ķ tķsku hvort sem žaš skilar inn hagsęld inn ķ žjóšlķfiš eša atvinnu fyrir landsmenn.
Hér er į feršinni svokallaš Marteins Mosdal heilkenni.
Yfir 40% af veršmętum Įls er tališ verša eftir ķ landinu og skilar žvķ umtalsveršu fjįrmagni til žjóšarbśsins. Įlišnašur į Ķslandi sem atvinnugrein hefur um 40 įra skeiš veriš en stęrsta lyftistöng ķ atvinnumįlum lands og žjóšar og Hafnfiršinga. Įlišnašurinn hefur skilaš inn ķ žjóšarbśiš grķšarlegum veršmętum ekki bara ķ gjaldeyri og sköttum heldur einnig ķ žekkingu, hugbśnaši og vķsindum. Orkugeirinn hefur blómstraš ķ kjölfar įlbyltingarinnar į Ķslandi. Virkjanir hafa veriš reistar, orka jökulfljóta beisluš sem og orka jaršvarma.
Žegar įlveriš ķ Straumsvķka tók til starfa įriš 1969 var ekki bjart yfir Hafnarfirši og Hafnfiršingum né žjóšarbśinu öllu ķ atvinnumįlum. Sķldaraflinn hafši dregist saman śr 770.689 žśsund tonnum įriš 1966 nišur ķ 56.689 tonn įriš 1969. Ekki var betra įstand meš žorskaflann, en hann hafši hruniš śr 311 žśsund tonnum frį įrinu 1960 nišur ķ 210 žśsund tonn 1967.
Žegar samningurinn um Alusuisse meš einungis eins atkvęšis meirihluta var samžykktur vildu andstęšingar atvinnuuppbyggingar, ž.e. kommśnistar nś VG frekar sjį gaffalbita verksmišju rķsa žó svo aš sķldarstofninn vęri hruninn Žaš er sorglegt til žess aš hugsa aš sķšan hefur hagfręši žeirra ekki breytts.
Žśsundir landsmanna flśšu land til aš leita lķfsvišurvęris til annara landa s.s. Įstralķu, Bandarķkjanna og Noršurlandanna. Nś er öldin önnur žvķ įlišnašurinn į Ķslandi er atvinnuvegur sem hefur veriš undirstaša og sóknarfęri fyrir ašrar atvinnugreinar. Žęr atvinnugreinar t.d. verktakafyrirtęki og vélaverkstęši hafa sprottiš upp ķ skjóli aukinna tękifęra ķ góšęrinu undanfarin įr. Nś er svo komiš aš žśsundir erlendra manna og kvenna hefur flutt til Ķslands til aš afla sér lķfsvišurvęris. Sį sem hér skrifar spyr, hver var svo undirstašan ?
Ekki var žaš Gaffalbita verksmišja vinstrimanna sem aldrei reis né neitt annaš sem žeir lögšu til.
Menn geta ekki litiš fram hjį žeirri stašreynd hversu stóran žįtt uppbyggingin ķ Straumsvķk įtti ķ atvinnubyltingunni į Ķslandi og žį nżju stefnu sem mörkuš var meš henni ķ atvinnubyggingunni į Ķslandi.
Menntun landsmanna hefur aukist ķ skjóli aukinna tękifęra vegna žeirra rušningsįhrifa sem žessi nżja atvinnugrein hefur haft ķ för meš sér undanfarin 40 įr af žeirri einföldu įstęšu aš tękifęrin fyrir hįskólamenntaša eru fleiri, t.d. verk- og tęknifręšingar ISAL.
Įriš 1969 voru um eitthundraš verkfręšimenntašir menn į landinu og įttu ķ erfišleikum aš fį sé vinnu viš sitt hęfi į Ķslandi. Nś eru um 3.500 verk- og tęknifręšingar og fjölgar ört, žrįtt fyrir žaš er grķšarlegur skortur į fólki ķ žessari grein.
UM 22.500 manns eiga nś afkomu sķna undir orkugeiranum og stórišju į Ķslandi. Tuttugu og tvö žśsund og fimm hundruš manns sem vinstrimenn vilja svipta lķfsvišurvęrinu og tryggja aš žeirra hagur og framtķš sé ķ lausu lofti.
Hvar skyldi allur žessi hópur 22.500 manna starfa? Hópurinn er ķ Įl geiranum Jįrn-blendinu, Landsvirkjun, Rei, Geysi Green, Orkuveitu Sušurnesja, Orkuveitu Reykjavķkur, Orkustofnum og fleiri fyrirtękjum og stofnunum sem öll fengu vķtamķnsprautu ķ kjölfar byggingar Įlversins ķ Straumsvķk.
Aš žessu sögšu er nęr aš horfa į žann góša įrangur sem nįšst hefur į Ķslandi ķ umhverfismįlum og orkumįlum žar sem Ķslendingar eru fremstir žjóša heimsins ķ t.d. vistvęnni orku. ISAL hefur einnig nįš ótrślega góšum įrangri ķ umhverfismįlum sem um er rętt ķ įlišnašinum į heimsvķsu. Óžarfi er aš tala endalaust ķ dylgjutón gagnvart įlišnaši į Ķslandi. Ķslendingar sitja ekki upp meš einhver mengandi įlver eins og sagt var ķ sķšdegisśtvarpi Rįsar 2 žann 26.feb sl., heldur į žjóšin mjög fullkomin hįtękniišnfyrirtęki sem skila grķšarlegum arši inn ķ žjóšarbśiš og žeim sem žar vinna hęrri launum en bjóšast į almennum vinnumarkaši.
Heimildaskrį:
Center for the Study of Carbon Dioxide and Global Chang
http://www.Co2science.org
http://www.world-aluminium.org/Home
http://en.wikipedia.org/wiki/Stern_Review
http://www.world-aluminium.org/
http://www.azom.com/materials.asp
http://www.eaa.net/eaa/index.jsp
http://search.treasury.gov.uk/search?p=Q&ts=treasury&mainresult=mt_mainresult_yes&w=Stern+Review
http://search.unfccc.int/query.html?col=fccc&qt=aluminium
http://search.unfccc.int/query.html?col=fccc&charset=iso-8859-1&ht=0&qp=&qt=IPCC&qs=&qc=&pw=90%25&ws=1&la=en&qm=0&st=1&nh=10&lk=1&rf=2&rq=0&si=0 IPCC
http://www.world-aluminium.org/cache/fl0000107.pdf
http://www.world-aluminium.org/cache/fl0000169.pdf
http://www.germanwatch.org/
http://en.wikipedia.org/wiki/Climate_change_and_agriculture
http://en.wikipedia.org/wiki/Fossil_fuel_power_plant
http://www.newstatesman.com/200712190004
http://www.pmel.noaa.gov/pubs/PDF/feel2899/feel2899.pdf
http://science.nasa.gov/newhome/headlines/ast22jul99_1.htm
http://www.cru.uea.ac.uk/
http://www.globalwarmingart.com/wiki/Category:Galleries
http://climatecare.org/
http://en.wikipedia.org/wiki/Solar_variation
--
Rauša Ljóniš, 3.4.2008 kl. 18:34
Takk fyrir žetta innlegg Sigurjón, ég į eftir aš lesa žaš nįnar, žetta er töluverš lesning.
Gunnar Th. Gunnarsson, 3.4.2008 kl. 18:47
Bęta viš athugasemd [Innskrįning]
Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.